آشنایی با کوهنوردان نامدار جهان / به قلم محمد اسماعیلی(بخش سیزدهم)

بخش سیزدهم : پیتر هابلر (Peter Habler) متولد : جولای ۱۹۴۲ (۷۴ ساله)

هابلر در میرهوفن اطریش بدنیا آمد و در ۶ سالگی با دنیای کوهنوردی آشنا شد. او اولین اروپائی بود که (دیواره ‏های بزرگ) Big walls در پارک ملی یوسمایت در ایالت کالیفرنیا را صعود کرد. از دیگر دستاوردهای او اولین صعود به دیواره ‏های کوه راکی در آمریکای شمالی بود.
پیتر هابلر بعنوان یکی از ۵ کوهنورد برجسته اروپائی با رینهولد مسنر از سال ۱۹۶۵ همنورد شد و تا زمان فتح اورست در سال ۱۹۷۸ به اتفاق مسنر، موفق شدند صدها اکسپدیشن در اروپا و هیمالیا را انجام دهند.
پیتر هابلر از معدود کوهنوردانی همچون گوتنر (برادر مسنر) و فریدل موتشلنچر Mutschlencher بود که با رینهولد مسنر هم توان بود.
پیتر هابلر در سال ۱۹۷۵ به اتفاق مسنر گاشربروم یک (Hidden Peak) را با روش آلپاین (سبکبار) صعود کردند و جزو اولین نفراتی بودند که به روش آلپاین یک قله هشت هزار متری را صعود کردند و این صعود فقط در سه روز انجام شد و این دوران جدید صعودهای آلپاین محسوب می‏ شود، بنابر گفته هابلر بعد از این پیروزی صعود با همدیگر در انتهای اکسپدیشن گفتند : بسوی اورست
هابلر در ۲۱ سالگی مربی اسکی شد و مدرسه کوهنوردی و اسکی هابلر را در میرهوفن اطریش دائر کرد که اکنون توسط پسرش اداره می‏ شود و گاهی اوقات خود او نیز در آنجا تدریس می‏ کند.
هابلر اکنون نیز با بدنی ورزیده با شور و هیجان ، کوهنوردی و ترکینگ را در نپال انجام می‏ دهد.

اولین صعود بدون اکسیژن کمکی به اورست توسط هابلر – مسنر:
با شروع دهه ۱۹۲۰ و دهه ۱۹۳۰ اکسپدیشن‏‌های اعزامی برای صعود به اورست عاقلانه‏ ترین راه را برای صعود به اورست، کوهنوردی با تجهیزات کافی به کمک باربرها و شرپاها و استفاده از اکسیژن می‏ دانستند.
در سال ۱۹۷۸ این عقیده با صعود پیتر هابلر اطریشی و رینهولد مستر ایتالیائی فروریخت . آنها موفق شدند با حداقل وسایل و بدون استفاده از اکسیژن و پوتین‏های پلاستیکی سبک به جای پوتین‏های چرمی سنگین، قله اورست را صعود کنند و در حقیقت آنها از هنر سبکبار (روش آلپاین) برای صعود بهره بردند.
مسنر و هابلر در ساعت ۵/۳۰ صبح هشتم ماه می ۱۹۷۸، چادر خود در گردنه جنوبی (South Col) را ترک کردند و حمله نهائی خود را با حمل تبریخی، دوربین و طنابی کوتاه آغاز کردند. در بالای گردنه جنوبی تنها کمک مقدار آبی بود که تیمی اتریشی که بالای گردنه جنوبی چادری برپا کرده بودند با ذوب برف دریافت کردند (در آن زمان هنوز بالای گردنه جنوبی چادر برقرار می‏ کردند)، در حال حاضر تمام اکسپدیشن‏ها حمله نهائی خود را از گردنه جنوبی آغاز می‏ کنند (محلی در حدود ۹۵۰ متر زیر قله اورست).
صعود هر دو کوهنورد با سرعت ۱۰۰ متر در ساعت به طرف قله و به صورت مداوم و پیوسته انجام شد و هر دو کوهنورد در ساعت ۱:۱۵ بعدازظهر به قله اورست رسیدند.
پیتر هابلر برای اینکه بعلت کمبود اکسیژن در قله دچار ادم مغزی نشود، صعودی استثنائی، تا گردنه جنوبی را در عرض یک ساعت انجام داد و مسنر کمی بعد به گردنه جنوبی رسید. هر دو کوهنورد کاملاً خسته بودند و در عین حال مسنر به دلیل اینکه عینک برفی خود را در مسیر برداشته بود دچار کوربرفی شده بود، هر دو کوهنورد توسط کوهنورد ولشی بنام اریک جونز بطرف پائین اسکورت شدند.
پیتر هابلر و رینهولد مسنر ثابت کردند که انسان توانائی این را دارد که به قله اورست بدون اکسیژن صعود کند.
کوهنورد آلمانی هانس انگل و شرپا آنگ دورجی (که بعدها سردار تیم شیفتگان کوهستان اسکات فیشر شد) و شرپا آنگ‏ کامی از کوهنوردانی بودند که موفق شدند بعد از صعود مسنر – هابلر بدون اکسیژن در همان سال قله اورست را صعود کنند. قبل از صعود به اوست بدون اکسیژن، در آلمان حداقل ۵ پزشک در تلویزیون ظاهر شدند و با دلایل متعدد اثبات کردند که این امر غیرممکن است.
جمع‏بندی رینهولد مسنر هم این بود : مثل اینست که به ماه بدون اکسیژن قدم بگذاری! صعود به اورست بدون اکسیژن عموم را شگفت‏‌زده کرد چون قبلاً تصور می‏ شد که این امری غیرممکن است.
یک سال پس از این صعود بدون اکسیژن به اورست توسط هابلر – مسنر در سال ۱۹۷۸، پیتر هابلر کتاب پیروزی منحصر بفرد را در سال ۱۹۷۹ منتشر کرد.

تأثیر کتاب در پیروزی منحصر بفرد بروی روابط مسنر – هابلر :
مسنر – هابلر از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۸ در دنیای کوهنوردی از همنوردان پایداری برای هم بودند و بسیاری از صعودهای استثنائی را خیلی سریع‏تر از دیگران انجام می‏ دادند مانند صعود یک روزه به رخ شمالی آیگر یا صعود بدون اکسیژن به گاشربروم I.
بعد از صعود بدون اکسیژن به قله اورست برای اولین بار ارتباط کوهنوردی این زوج کوهنوردی به پایان رسید. براساس گفته هابلر – مسنر باید تا اندازه‏ ای کتاب پیروزی منحصر بفرد پیتر هابلر را در این قضیه مقصر شناخت. در این کتاب هابلر از مسنر بعنوان فردی عادی یاد می‏کند که بعلت کوربرفی از گردنه جنوبی به بیس‏ کمپ به فغان افتاده بود و درخواست کمک و همراهی داشت و هابلر در این مسیر او را یاری کرد. نقطه مثبت کتاب اشاره آن به پیروزی دو کوهنورد در صعود به قله اورست بدون اکسیژن را بیشتر مرهون توان ذهنی و فیزیولوژیک هر دوی آنها ذکر می‏ کند تا صرفاً توان فیزیکی.
اما در کل دیدگاه فلسفی کوهنوردی هابلر و ادویستور و در عین حال سیمونه مورو را در مورد تمرکز بروی کوهنوردی ایمن می ‏توان بهم نزدیک دانست و می‏ توان به صعود سرعتی یک ساعته هابلر در هنگام فرود از قله اورست به گردنه جنوبی برای اجتناب از اِدم مغزی، یکی از دقت‏های مخصوص این کوهنورد برای حفظ سلامتی و ایمنی دانست این همان دقت و ویژگی ‏ای است که در کوهنوردی ادویستور و سیمونه مورو کاملاً مشهود است.

صعودهای بالای ۸۰۰۰ متری پیتر هابلر :
۱- چوآیو
۲- نانگاپاربات
۳- کانچن جونگا
۴- گاشربروم I (به اتفاق مسنر)
۵- قله اورست

صعودهای سرعتی هابلر :
۱- فرود از قله اورست تا گردنه جنوبی در عرض یک ساعت که این رکورد برای سال‏های طولانی شکسته نشد.
۲- صعود به رخ شمالی آیگر در عرض ۱۰ ساعت.
مسنر در مورد پیتر هابلر می‏ گفت : او مثل یک موشک است، وقتی موتورش روشن می‏شود واقعاً احساسات آدم را برمی‏ انگیزد.
پیتر هابلر بار دیگر در سال ۲۰۰۰ با گروه شیفتگان کوهستان اسکات فیشر تلاش کرد قله اورست را صعود کند ولی به علّت ادم ریوی تلاشش ناموفق ماند.

مسافرت پیتر هابلر به ایران :
۱- در بهار ۱۹۶۶ (نیمه دهه ۴۰ شمسی) برای اولین بار به ایران سفر کرد و سه ماه و نیم مربی صخره‏ نوردی فدراسیون کوهنوردی بود.
۲- بار دوم در تیرماه ۱۳۹۲ جهت صعود به قله دماوند به ایران دعوت شد و در مراسم گزارش‏‌خوانی خانم پروانه کاظمی هیمالیانورد برجسته ایرانی درباره تلاش بر روی قله کانچن جونگا شرکت داشت و از سوی مسئول باشگاه اسپیلت در این مراسم لوح اهدائی باشگاه به او تقدیم شد. پیتر هابلر در همان سال در مراسم دیگری بهمراه بانو پروانه کاظمی در جشن تیرگان شرکت کرد.

۳- در سومین سفر در مرداد سال ۱۳۹۳، پیتر هابلر با هماهنگی فدراسیون کوهنوردی در فرهنگسرای اندیشه از تجارب خود برای کوهنوردان حاضر در جلسه سخن گفت. در مرداد ۱۳۹۳ در مصاحبه با روزنامه شرق هابلر در ارتباط با مقایسه ایران و اتریش در مورد کوهنوردی گفت : در اتریش کوه یعنی تاریخ ، اصلاً اتریش یعنی کوه.
ما در کشوری زندگی می‏ کنیم که بهترین تیم‏های نجات را داریم، هلی‏کوپترهای مجهزی داریم و همه امکاناتمان در سطح عالی هستند و از طرفی دولت هم از کوهنوردان حمایت می‏کند. امیدوارم در ایران هم این شرایط مهیا شود و دولت حمایت لازم را از جامعه کوهنوردان انجام دهد.

محمداسماعیلی 

   ۳ آذر ۱۳۹۵